De herfst leent voor mij het ultieme moment om te spreken over vergankelijkheid. Een paar stappen buiten en we worden al geconfronteerd met de blaadjes die verkleuren en van de bomen vallen. Het doet mij nadenken over the circle of life.
Laatst hoorde ik iemand vertellen over een boeddhist die op een uitvaart een speech gaf waarvan de strekking was dat dit – daarmee bedoelt hij denk ik het vervelende gevoel – allemaal ook weer voorbij zou gaan. Met als bedoeling om uit te leggen dat alles tijdelijk is en nooit zal blijven, zoals alles in het leven.
Deze zelfde boeddhist was vervolgens aanwezig op een bruiloft en deed daar een soortgelijke speech over de tijdelijkheid van dat moment. Voor sommigen zou dat een flinke domper op de dag kunnen geven en nogal ongezellig overkomen. Veel mensen willen namelijk dat prettige gevoel van die dag immers vasthouden, zo lang als mogelijk. Echter als je wat verder kijkt, dan dat heeft deze boeddhist gelijk. Alles is tijdelijk, alles gaat voorbij. Alles is vergankelijk, dat is de enige zekerheid die we hebben. Ik bedoel hiermee niet een depressieve sfeer neer te zetten door dit te schrijven, maar ik wil vooral realistisch zijn. Voor mij werkt dit namelijk erg louterend, het zorgt ervoor dat ik intens van momenten kan genieten die prettig voor me zijn, omdat ik me realiseer dat het van een tijdelijke aard is. Ik hoef het niet vast te houden, juist als ik zou controleren dat ik dat gevoel moet behouden kan ik er minder intens van genieten. Je bent dan namelijk meer bezig met controle dan van het heerlijke moment in het hier en nu.
Heel leerzaam daarin vind ik de Japanse levensfilosofie van wabi-sabi, één aspect hiervan is hoe er met vergankelijkheid wordt omgegaan. Een mooi voorbeeld daarin is hoe in deze filosofie wordt omgegaan met bloemen. Bij wabi-sabi laten ze bloemen die verwelkt zijn staan, het mag namelijk imperfect zijn en het verouderingsproces mag gezien worden. Deze wordt juist omarmd, het hoort erbij. Een bos bloemen wordt bij ons eigenlijk al gauw weggegooid zodra deze ook maar begint te verwelken. Dit laat voor mij zien dat we moeite hebben met accepteren hoe het proces van hoe het leven is. Niet alles kan namelijk continue in bloei blijven staan. (Nu wil ik hiermee niet suggereren dat je een bos bloemen helemaal verschimmeld moet laten staan, ergens ligt er een grens). Leven ontstaat, vindt zijn bloei, verouderd en gaat, en daaruit ontstaat weer nieuw leven. Zo is het proces van het leven, zo zie je het continue terug in de natuur en in de seizoenen. En in al deze verschillende fases zit op een andere manier een schoonheid en valt er iets in te leren.
Zoals we willen dat alles in bloei blijft staan, zo houden we ons ook vast aan prettige gevoelens. Soms op een krampachtige manier, waarbij we er alles aan doen om dit maar vast te houden en te behouden op de manier zoals wij dat willen en kennen.
Zullen we niet gewoon mee flowen met de natuur?
